یک قاضی دیوان عالی کشور گفت: بر اساس ماده 150 قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست تأمین دلیل، قبل از دادرسی و همزمان با آن قابل پذیرش است و میتواند کتبی یا شفاهی باشد.
هرگاه شخص ذینفع احتمال دهد در صورتی که بخواهد در دادگاه اقامه دعوی کند، استفاده از دلیل و مدرک دعوا در آینده، ناممکن یا سخت خواهد شد، اعم از اینکه این دلایل در اختیار خود فرد یا نزد طرف دعوای آینده یا شخص ثالث باشد، میتواند از دادگاه تامین آنها را بخواهد. در اینجا منظور از تامین، بازدید، صورتبرداری، تحقیق یا تهیه گزارش و ثبت کتبی دلیل است.
دکتر رضا صفرپور، قاضی دیوان عالی کشور، استادیار دانشگاه و سرپرست مجتمع شماره 6 شورای حل اختلاف تهران در تعریف تأمین دلیل اظهار کرد : تأمین دلیل در ماده 149 قانون آیین دادرسی مدنی به بعد آمده است که بر اساس ماده ۱۴۹، در مواردی كه اشخاص ذینفع احتمال دهند كه در آینده استفاده از دلایل و مدارک دعوای آنان از قبیل تحقیق محلی و كسب اطلاع از مطلعین و استعلام نظر كارشناسان یا دفاتر تجاری یا استفاده از قراین و امارات موجود در محل یا دلایلی كه نزد طرف دعوا یا دیگری است، متعذر یا متعسر خواهد شد، میتوانند از دادگاه تامین آنها را درخواست کنند. مقصود از تامین در این موارد فقط ملاحظه و صورتبرداری از اینگونه دلایل است.
وی در خصوص مصادیق استفاده از تأمین دلیل نیز گفت: به عنوان مثال بر اثر نشتی لوله آب، فاضلاب یا کفشور در طبقات فوقانی ساختمان خرابی به وجود آمده و فرد مقابل حاضر به پرداخت خسارت نباشد. در چنین مواقعی که اشخاص ذینفع میخواهند خسارات وارده را برآورد کنند تا بعدها از طریق طرح دعوا، خسارت را وصول کنند و در موقع محاکمه، خسارت معلوم باشد، کارشناس مربوطه ضمن بازدید، میزان خسارت وارده را معین میکند.
زمان ارایه دادخواست تأمین دلیل
این قاضی دیوان عالی کشور در خصوص زمان ارایه دادخواست تأمین دلیل و نکات ضروری و مورد توجه در آن بیان کرد: بر اساس ماده 150 قانون آیین دادرسی مدنی، درخواست تأمین دلیل، قبل از دادرسی و همزمان با آن قابل پذیرش است و میتواند کتبی یا شفاهی باشد که معمولا به صورت کتبی صورت میگیرد.
وی ادامه داد: همچنین برابر ماده 284 قانون آیین دادرسی مدنی درخواست شفاهی تأمین دلیل باید در صورتمجلس نوشته شده و به امضای درخواستکننده برسد و تنها در صورتی که تأمین دلیل از طرف ذینفع درخواست شود، قابل ارایه است. صفرپور اضافه کرد: در درخواست تامین دلیل مشخصات درخواستکننده، مشخصات طرف مقابل، موضوع تامین دلیل و اوضاع و احوالی که موجب درخواست تأمین دلیل شده است، باید حتما قید شود.
مرجع صالح برای رسیدگی به درخواست
وی در خصوص مرجع صالح برای رسیدگی به درخواست تأمین دلیل عنوان کرد: به موجب قانون مصوب سال 1394 شوراهای حل اختلاف،رسیدگی به درخواست تأمین دلیل در صلاحیت قاضی شورای حل اختلاف است که دلایل و امارات مورد درخواست در حوزه آن شورا به موجب ماده 22 قانون شوراها معمولا واقع شده باشد.
سرپرست مجتمع شماره 6 شورای حل اختلاف تهران همچنین در ادامه اظهار کرد: در مرحله صدور قرار تأمین دلیل، طرف مقابل درخواستکننده نباید احضار شود. در قرار تأمین دلیل باید دلایل و امارات موضوع تأمین، مورد تصریح واقع شود تا حدود اختیارات و وظایف مأمور مجری قرار مشخص باشد. مرجع رسیدگیکننده به درخواست تأمین دلیل نباید به ماهیت قضیه وارد شود.
وی با بیان اینکه قرار تأمین دلیل باید به وسیله قاضی یا مدیر دفتر اجرا شود، تصریح کرد: بر اساس ماده 152 قانون آیین دادرسی مدنی، در صورتی که موضوع تأمین دلیل فوریت نداشته باشد، باید با احضار خوانده و در صورت فوریت داشتن، بدون احضار وی تأمین دلیل شود. منظور از احضار طرف، دعوت به حضور است و باید با برگ اخطاریه انجام شود. حضور طرف مقابل نیز برای این است که ناظر جریان بوده و از حقوق و منافع خود دفاع کند و بر اساس ماده 152 قانون آیین دادرسی مدنی عدم حضور طرف مقابل، منافی تأمین دلیل نخواهد بود.
به گفته صفرپور، منظور از طرف مقابل، شخصی است که از طرف او دلایل تأمین میشود و احتمالاً در آینده علیه وی اقامه دعوا میشود؛ نه کسی که دلایل در اختیار اوست. وی هدف از تأمین دلیل را حفظ دلایل دانست و گفت: صرف تأمین دلیل از ادله مورد نظر، دلیل حقانیت استفادهکننده از این دلایل در دعوای مربوط نیست و میزان ارزش آن با تشخیص قاضی تعیین میشود.
موارد رد درخواست
این استادیار دانشگاه در خصوص موارد رد درخواست تأمین دلیل بیان کرد: در صورتی که مرجعی که به آن مراجعه شده است، صلاحیت رسیدگی به دادخواست تأمین دلیل را نداشته باشد یا درخواست فاقد شرایط باشد، قرار رد درخواست صادر میشود همچنین در صورتی که درخواست تأمین دلیل فاقد شرایط شکلی لازم باشد، مثلاً هزینه دادرسی پرداخت نشده باشد، قرار رد آن صادر خواهد شد.
وی افزود: از سوی دیگر چنانچه درخواست تأمین دلیل، شرایط مذکور در ماده 151 قانون آیین دادرسی مدنی را دارا نباشد، قرار رد صادر خواهد شد و در صورتی که خواهان، درخواست تأمین دلیل را مسترد کند، قاضی قرار ابطال دادخواست را صادر میکند.
صفرپور با بیان اینکه تأمین دلیل، حفظ دلیل موجود است نه جمعآوری یا تحصیل دلیل؛ و اگر تحصیل دلیل باشد، درخواست تأمین دلیل رد خواهد شد، خاطرنشان کرد: در این رابطه باید اذعان کرد که رد درخواست از سوی قاضی شورا که همان قاضی دادگستری است، میتواند صورت گیرد و چنانچه فرد ذینفع اعتراضی داشت، میتواند در مجتمعهای قضایی و حقوقی آن را طرح کند.
مقررات درخواست تأمین دلیل...
ما را در سایت مقررات درخواست تأمین دلیل دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : mohedayat بازدید : 88 تاريخ : شنبه 10 تير 1396 ساعت: 12:43