اعسار از هزینه دادرسی

اعسار از هزینه دادرسی

اعسار در لغت، به معنای نیازمند و تنگ دست شدن است و به شخصی که اعسار او ثابت شود، معسر گفته می شود. معسر در قوانین کشور ما، به شخصی اطلاق می شود که به دلیل دسترسی نداشتن به مال خود یا نداشتن مال، توانایی پرداخت بدهی ها و هزینه های خود را ندارد.

هزینه هایی که افراد در پروسه دادرسی، مجبور به پرداخت آن هستند، شامل هزینه برگه های تقدیمی به دادگاه و هزینه قرارها و احکام صادره از دادگاه می باشد. زمانی که فردی بخواهد، در مرجع قضایی دعوایی را مطرح کند، باید هزینه رسیدگی به آن دعوا را پرداخت نماید. از جمله هزینه های دادرسی، می توان به هزینه ثبت دادخواست، اعتراض به حکم غیابی، دادخواست تجدیدنظر و هزینه وکالت نامه و برگه اجرایی اشاره کرد.

گاهی، فرد به دلیل نبود اموال و دارایی کافی و یا عدم دسترسی به اموال خود، قادر به پرداخت هزینه های دادرسی نیست. چنین فردی، می تواند با ارائه دادخواست اعسار به دادگاه، ادعای اعسار نماید. دادگاه پس از بررسی ادعای فرد، تشخیص می دهد که شخص، معسر محسوب می شود یا خیر.

شرایط اعسار از هزینه دادرسی

برای آن که شخصی،توسط قاضی دادگاه، معسر شناخته شود، شرایط زیر باید وجود داشته باشند:

دعوای مطرح شده، مالی باشد؛ چرا که دعاوی غیر مالی،هزینه دادرسی قابل توجهی ندارند و تنها در دعاوی مالی است که هزینه های دادرسی، گاهی زیاد می باشد.

هزینه دادرسی دعوای مالی، مبلغ قابل توجهی باشد؛ به این معنی که هزینه باید به اندازه ای باشد که شخص معسر، عرفا قادر به پرداخت آن نباشد.

شخص به غیر از مستثنیات دین، مالی نداشته باشد؛ مستثنیات دین، اموالی هستند که در صورت بدهکار بودن شخص، مطابق قانون، نمی توان آن ها را توقیف کرد یا به فروش رساند.

شخص به طور موقت، امکان بهره مندی از اموال خود را نداشته باشد؛ در چنین حالتی، شخص از نظر مالی، توانایی پرداخت هزینه ها را دارد، اما به طور موقت به اموال خود دسترسی ندارد.

قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی

در خصوص مدارک لازم برای این درخواست، مطابق ماده 8 قانون مذکور، شخصی که ادعای اعسار دارد، باید مدارکی را ضمیمه دادخواست خود کرده و به دادگاه ارائه دهد. این مدارک عبارتند از:

- صورت کلیه اموال متقاضی اعسار، شامل شرح کاملی از تعداد یا مقدار و قیمت کلیه اموال منقول و غیر منقول؛

- صورت تمام وجوه نقدی که وی به هر عنوان نزد بانک ها و یا موسسات مالی و اعتباری ایرانی و خارجی دارد، به همراه مشخصات دقیق حساب های مذکور؛

- مشخصات کلیه اموالی که او به هر نحو نزد اشخاص ثالث دارد و کلیه مطالبات او از اشخاص ثالث؛

- فهرست نقل و انتقالات و هر نوع تغییر دیگر در اموال مذکور، از زمان یک سال قبل از طرح دعوای اعسار؛

استشهادیه

مدعی اعسار از هزینه دادرسی، باید برای اثبات اعسار خود به شهادت شهود استناد کند. برای این کار، باید شهادت نامه کتبی حداقل دو شاهد را ضمیمه دادخواست اعسار خود نماید. این دو شاهد باید زمانی را با مدعی اعسار گذرانده باشند که به وضعیت معیشت او آگاه بوده و بتوانند اعسار وی را تأیید کنند.

در شهادت نامه مذکور، باید علاوه بر هویت و اقامتگاه شاهد، به مواردی از جمله شغل، میزان درآمد و نحوه قانونی امرار معاش مدعی اعسار اشاره شود. همچنین، همان طور که گفته شد، شاهد باید در شهادت نامه خود تصریح کند که اطلاع کافی از شرایط مالی مدعی اعسار داشته و تایید می کند که وی غیر از مستثنیات دین،هیچ مال قابل دسترسی در اختیار ندارد تا بتواند به وسیله آن، هزینه دادرسی را بپردازد.